[iSelektor]

Knjiga „Islamski spomenici Novog Pazara“ Dragice Premović Aleksić

Novi Pazar - „Islamski spomenici Novog Pazara“ naziv je knjige Dragice Premović Aleksić, direktorke novopazarskog muzeja „Ras“, koji je izdao ovu publikaciju uz finansijsku pomoć Ministarstva kulture Srbije. Knjiga je prevedena na engleski jezik. Uvod u bogato kulturno-istorijsko nasleđe počinje istorijatom Novog Pazara, a onda na više od 150 strana, uz veliki broj fotografija, ređaju se islamski spomenici.

- Obrađena su samo spomenici koji se nalaze u gradu i Hamam u Novopazarskoj Banji. U knjizi se nalaze 32 pojedinačna spomenika i grupno novopazarske kuće i česme. Među tim spomenicima najvredniji i najstariji je Isa-begov hamam, podignut na početku druge polovine 15, veka, kaže autorka, koja izdvaja Tvrđavu sa Starom čaršijom, a od džamija Altun-alem, Lejlek i Arap džamiju, „koje su potpuno renovirane i izgubile su izvorna svojstva“. Na stranicama su se našle i novopazarske kuće izgrađene u orijentalnom stilu, Amir-agin han, prošlog leta izgorela kafana Granata u Staroj čaršiji, groblja Paričko ili Veliko, Gazilar i groblje u naselju Jermiše.

Dragica Premović Aleksić više decenija radi na istraživanjima sveukupne kulturne baštine na području Novog Pazara, Tutina i Sjenice i često su je pitali zašto spomenici u Novom Pazaru ne mogu da se nađu na jednom mestu, već moraju da se traže po publikacijama. To je bio i motiv da uradi ovu knjigu namenjena širokoj čitalačkoj publici. Ova arheološkinja najavljuje izlazak još jedne knjige - „Crkve i manastiri dela Stare Raške“. Knjiga će se pojaviti do kraja ove godine i njeno štampanje finansiraće Ministarstvo kulture Srbije.

- Radeći na knjizi „Arheološka karta Novog Pazara, Tutina i Sjenice“ i obilazeći teritoriju ove tri opštine, zabeležila sam i obradila veliki broj crkava podignutih u 16. i 17. veku koje su i danas u funkciji. Sve su manjih dimenzija i živopisne, i o njima, osim par stručnjaka i ljudi koji se bave zaštitom, niko ne zna ni da postoje. I ova knjiga će biti naučno popularna, prevedena na engleski jezik i dopunjena sa većim brojem fotografija. U njoj će se naći Petrova crkva i manastiri Đurđevi stupovi, Sopoćani i Crna reka, otkriva autorka sadržaj nove knjige i dodaje da su „obe knjige urađene sa namerom i željom da se populariše kulturna baština ovog kraja i da generacije koje dolaze mogu da na jednom mestu nađu sve što ih interesuje na tu temu“, Obe knjige imaju još jedan veoma važan zadatak da budu svedočanstvo kako su spomenici kulture izgledali na početku 21. veka, jer „iz dana u dan se menja i izgled spomenika, na bolje ili na gore, a na starim fotografijama može da se vidi kako su pojedini spomenici izgledali i u prvoj polovini 20. veka“.